Patrick Meire is wat de Schelde betreft één van de oude rotten. Als hoogleraar geïntegreerd waterbeheer aan de universiteit van Antwerpen, is hij de geknipte persoon om het verleden en heden van de Schelde te onthullen.
Van zijn hand verschenen onderstaande boeken die je best tot de standaardwerken rond de Schelde mag rekenen.
De Schelde van bron tot monding’
‘De Schelde van bron tot monding’ toont aan hoe verrassend veelzijdig deze rivier is. Het boek neemt de lezer mee naar oasen van rust waar hij kan genieten van de prachtige natuur, maar ook naar bruisende gebieden waar de Schelde een boost geeft aan de economie.
Daarnaast geven de auteurs aan hoe het landschap of specifieke activiteiten hun wortels vinden in het soms zeer verre verleden. Ook de vele culturele en natuurhistorische schatten waaraan het Scheldegebied rijk is, komen aan bod. Ten slotte prikkelt het boek de lezer om zelf op ontdekkingsreis te gaan langs de rivier en is het een oproep om het patrimonium dat we nu nog rijk zijn, te beschermen.
>>ASP-editions
>>Natuurpunt winkel
Naar een duurzaam rivierbeheer
Hoe herstellen we de ecosysteemdiensten van rivieren? De Schelde als blauwe draad
Rivieren zoals de Schelde leveren voor miljarden euro’s per jaar goederen en diensten aan de mens. Dat doen ze van nature, en dus geheel gratis. Ze bezorgen ons bijvoorbeeld drinkwater, vis, hout, vruchtbare grond en bouwmaterialen. Ze openen mogelijkheden voor scheepvaart en havenontwikkeling. Ze beschermen woongebieden tegen overstromingen door het afvoeren van wateroverschotten. Ze zuiveren het water, bevorderen de biodiversiteit en brengen aantrekkelijke landschappen voort die zich onder meer lenen voor recreatie en toerisme. We spreken in dit verband van “ecosysteemdiensten”.
Vanouds probeert de mens via dijkenbouw, inpolderingen, rechttrekkingen en uitdiepingen rivieren nóg efficiënter bepaalde behoeften te laten bevredigen. Helaas domineert een eenzijdige aanpak, telkens gericht op de optimalisering van één specifieke ecosysteemdienst. Resultaat: de onmiskenbare voordelen die de menselijke ingrepen in rivieren op korte termijn opleveren, worden ruimschoots overtroffen door de nadelen op langere termijn. Vandaag zijn het ecosysteem en de bijbehorende ecosysteemdiensten van de Schelde en tal van andere rivieren ernstig ontwricht, met dure en verontrustende gevolgen.
In dit boek wordt aangegeven hoe we de natuurlijke werking van rivieren duurzaam kunnen herstellen, zonder de huidige maatschappelijke en economische waarden uit het oog te verliezen.
Ecologie en economie worden niet als opponenten gezien, maar integendeel als de twee onafscheidelijke zijden van het muntstuk waarmee we welvaart en welzijn kunnen (blijven) kopen. Op die manier is Naar een duurzaam rivierbeheer, waarin de Schelde consequent als voorbeeld fungeert, een pleidooi om de natuur als cruciale maar onvoldoende naar waarde geschatte economische productiefactor te herwaarderen. Of hoe de natuur werkelijk voor iedereen kostbaar is, zelfs voor wie er gevoelsmatig geen cent om geeft.
Patrick Meire (Damme) is gewoon hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen.
Mark Van Dyck (Gent) is wetenschapsjournalist.