1994 -2020: Galgeschoor NAVO-pijpleiding

1994

Sinds 1994 zit het Galgeschoor geplaagd met een probleem van olieverontreiniging ingevolge een lek in de NAVO-pijpleiding. De aangetaste zone situeert zich in het oostelijke deel ter hoogte van de oude loskade.

1995

Doodse stilte

1996

Doodse stilte

1997

Het duurde tot oktober 1997 om de dader van deze verontreiniging te ontmaskeren. Belga geeft het volgende persbericht vrij:

“Enkele dagen geleden (13/10) is een lek vastgesteld In de Navo-pijplijn op het grondgebied van de Antwerpse gemeente Lillo. De vaststelling gebeurde nadat de Antwerpse Havenpolitie de Belgische uitbater van de pijplijn, de 4 de Divisie Pijplijn, gevraagd had een onderzoek in te stellen naar een eventuele lek.
Volgens de persdienst van het leger werd in de pijpleiding een scheurtje gevonden van ongeveer 3,5 cm. Enkel wanneer er onder druk brandstof door de pijpleiding werd gestuurd,lekte ze.
Het scheurtje zou zijn veroorzaakt door een aannemer die,zonder voorkennis van het feit dat er leidingen in de grond zitten, ter plaatse nivelleringswerken uitvoerde.
Door de verantwoordelijke van de 4de Divisie Pijplijn werd intussen klacht neergelegd tegen onbekenden
“.

Einde 1997 vat men de bodemsanering aan, maar enkel in de zone van de pijpleidingstraat. “In een volgende fase zal dan eindelijk de verontreiniging in het Galgeschoor aangepakt worden”, beloofde men.

1998

In oktober 1998 worden de bodemsaneringswerken aan de pijpleidingenstraat tijdelijk opgeschort wegens centjes op, in januari 1999 zou men heel de boel terug opstarten.

1999

OVAM is bezig met ‘het Beschrijvend Bodemonderzoek’, maar eigenlijk is het onbegrijpelijk dat men voor de bodemsanering rond de pijpleidingen onmiddellijk de nodige middelen en geld vindt, terwijl men een paar meter verder in een natuurgebied de boel maar laat aanmodderen, goed wetende dat de situatie alsmaar erger wordt.

In het kader van dit beschrijvend bodemonderzoek heeft men in de verontreinigde zone een aantal peilbuizen geplaatst. Draai je de afsluitdop van zo’n buis dan ruik je wat wij al lang weten: de smeerlapperij zit ook in de bodem en heeft zich nu al ruim 50 meter ver in het schor verspreid.
Maar wanneer men deze rommel nu eindelijk eens gaat opruimen, daarover zwijgt men in alle talen; oh ja waarschijnlijk nadat de resultaten van dit beschrijvend bodemonderzoek klaar zijn.
Ondertussen werd heel de installatie voor de grondwatersanering opgedoekt.

2000

Na 6 jaar weet niemand van iets, niemand doet iets buiten het gekende Belgische systeem ‘Paraplu’.

In de loop van 2000 kreeg de eerste reeks peilbuizen er nog een paar broertjes en zusjes bij; en die staan weer een eindje verder in het Galgeschoor. Kijken we einde 2000 dan kan men best nog een heel stel peilbuizen bijplaatsen want de bodemverontreiniging is weer een heel eind verder gevorderd.

2001

Doodse stilte

2002

Doodse stilte

Half 2002 werd men even wakker want men kwam tot de ontdekking dat alvorens men de dijkwerken kon aanvatten, men eerst dit probleem moest oplossen.
Nog een saillant detail: het studiebureel dat zich bezig hield met de verschillende mogelijkheden voor de dijkwerken om Lillo, wist absoluut niets over deze olieverontreiniging.

Ook dit jaar was er even beweging te zien toen men weerom her en der buizen voor het meten van de bodemwaterverontreiniging in de grond sloeg.

2003

In mei is Dredging opnieuw begonnen met het leegpompen van hun zinkerleidingen.

2004

Doodse stilte

2005

Volgens OVAM had men de bodemsanering van deze al sinds ruim 10 jaar aanslepende bodemverontreiniging ten laatste op 1 maart 2005 moeten aanvangen.
Kort samengevat:

  • ze moeten beginnen vóór 1 maart 2005
  • het effluent van de grondwaterzuiveringsinstallatie mag geloosd worden op het lager gelegen schor
  • het lagergelegen schor behoort mee tot de te saneren percelen
  • ze mogen pas stoppen wanneer heel de boel proper is

Op 13 maart was er nog altijd geen enkel spoor van enige werkzaamheden. Eens benieuwd met welke uitvlucht ze nu weer gaan bovenkomen. Maar ondertussen blijft er na 10 jaar nog altijd rijkelijk olie uit de grond sijpelen.
Bij AWZ begint men met de voorbereiding van de dijkaanpassingswerken. Blijkbaar weet men daar totaal niets over hoe het nu juist zit met de olieverontreiniging op het Galgeschoor.

Ondanks herhaalde vraag om inlichtingen waar we als betrokken partij recht op hebben, zwijgt OVAM als vermoord. Via anonieme bronnen bereikt ons het gerucht als zou het geld opgesoupeerd zijn aan andere projecten.

In oktober is er van bodemsaneringswerken nog altijd geen spoor te merken. OVAM reageert nog altijd niet op een vraag om inlichtingen en de smeerlapperij spoelt na 11 jaar nog altijd uit de grond.

2006

Bijna 1 jaar na datum dat de NAVO, in casu de dienst pijpleidingen van het Belze leger, had moeten beginnen met de bodemsanering of er zouden zware boetes volgen, is het op het Galgeschoor nog altijd doodstil.

De smeerlapperij vloeit nog altijd rijkelijk van onder de dijk uit. En wees er maar zeker van dat het vers gerief is want de reuk is al vanop een hele afstand duidelijk merkbaar. Dus dat ze ons niet proberen wijs te maken dat na 11 jaar het lek dicht is want volgens ons is heel die leiding 1 rotte boel net als heel het dossier in deze zaak.

Uitleg vragen bij OVAM? Hebben we al een paar keer geprobeerd en ze zijn dan zo beleefd om helemaal niet te antwoorden. Blijkbaar zijn in België wetten slechts dode letters, toch zeker voor bepaalde bevoorrechte instanties.

2007

Begin februari was de stank van olieprodukten niet te harden op het Galgeschoor. Over een ruime oppervlakte was het gebied weerom zwaar verontreinigd door duidelijk, verse olie.

Wanneer het Belgische leger, en meer bepaald de dienst der pijpleidingen, er na 13 jaar niet in slaagt om een lekke pijpleiding dicht te krijgen of OVAM na de dreigende taal van begin 2005 er niet in slaagt om een bodemsanering af te dwingen, wel dan kan men

Verslag Rekenhof

Op 6 februari publiceerde het Rekenhof zijn bevindingen over het bodembeheer bij Defensie. En dat is ronduit vernietigend!

Militaire activiteiten houden belangrijke milieurisico’s in. Het Rekenhof heeft nagegaan of het Ministerie van Landsverdediging de preventie en sanering van bodemvervuiling doeltreffend aanpakt. Uit het onderzoek blijkt dat Defensie, vooral de laatste jaren, inspanningen doet op milieuvlak, waaronder bodembeheer. Defensie heeft echter weinig inzicht in de omvang van de historische vervuiling en in de precieze aard en omvang van de vervuilende activiteiten, en pakt de bodemverontreiniging eerder pragmatisch dan planmatig aan. Er worden ook weinig financiële middelen vrijgemaakt voor sanering van vervuilde terreinen.

Defensie pakt bodemverontreiniging pragmatisch aan, maar kampt met een ernstig gebrek aan middelen. Weinig saneringsdossiers zijn tot nu toe opgestart en afgesloten. Militaire en budgettaire argumenten bepalen naast milieuhygiënische risicoanalyses welke bodemonderzoeken en -saneringen he

In een reactie op het verslag heeft de minister van Defensie geantwoord dat de aanbevelingen van het Rekenhof als basis zullen worden gebruikt om het milieubeleid en het bodembeheer verder uit te bouwen.

beschikbare documenten:

Maart 2007

Met de nakende werken in het kader van het Sigmaplan, werd het hoog tijd dat de al jaaaaren aanslepende olieverontreiniging op het GS werd aangepakt. een verslag door Walter Van Ginhoven van donderdag 8 maart 2007:

Men heeft de hele week testen gedaan op de NAVO-leiding en vandaag sloten ze de proeven net af. Men heeft vanaf de sluizen “Boudewijn tot Berendrecht” de leiding gedurende verschillende dagen, in verschillende trappen, onder een 30 bar druk gezet en het bleek hieruit dat de navoleiding niet meer lekte. Er zijn vorige maand ook stalen vertrokken van de vloeistof die onder de dijk uitkomt (bij regenweer). Daaruit zouden ze de afkomst kunnen bepalen.
Raar is wel dat het blijkbaar om lichte stookolie zou gaan en de Navo stuurt de laatste jaren een heel ander aardolieproduct door de leiding. Dus zou het gaan om ofwel nog altijd de oude vervuiling ofwel lekt er een andere leiding??
Het is ook al gebleken dat de uitgevoerde sanering niet goed werd uitgevoerd. Wel is het zo dat op de plaats van de oude lek geen vloeistof meer komt (daar is de achtergebleven put te proper voor)

In ieder geval het probleem is doorgedrongen tot de hoogste rangen van het Belgische leger (de Navo moeit er zich niet meer mee!!!) De kosten zijn nu reeds tot een half miljoen euro gestegen en die man dacht dat de druk die er op de zaak zat, door de verkiezingen kwam. Toen ik hem vertelde dat de Sigmadijk daar meer voor tussen zat, ging er bij hem een licht aan. Men kan onmogelijk met de dijkwerken beginnen zonder dat het verontreinigde stuk gesaneerd is.

Dus om een verhaal kort te maken…men heeft testen waardoor het Belgisch leger vrijuit gaat gaan. Die gast besefte ook wel dat het een heikele zaak kan worden voor de eigenaars van het Galgeschoor….wie gaat dat allemaal betalen en dan spreken we nog niet over het saneren van dat stuk.

Ze hadden over een jaar gespreid vastgesteld dat de verontreiniging steeds het ergste was een paar dagen na regenval. Dit zou kunnen betekenen dat het nog steeds om uitspoeling gaat. Er zouden indertijd duizenden liters zijn kwijtgeraakt!!!!

2008 – 2015

De periode 2008 – 2015 beperken we tot fotoreeksen.

>> Neem een kijkje

2016

Daar zijn weer de plannen voor een Sigmadijk rond Lillo. Omdat de NAVO er na 22 jaar nog altijd niet uit is wie nu aansprakelijk is, omdat OVAM geen geld heeft voor bodemsanering, omdat het Havenbedrijf zwijgt als vermoord, omdat WenZ niet wil opdraaien voor de kosten, … wordt de Sigmadijk rond de olieverontreiniging gelegd.

Hierbij gaat er schoroppervlakte verloren die wordt gecompenseerd door een zone tussen de brandweerkazerne Lillo en de Sluizen verlegde Schijns af te graven tot schorniveau.

2017

Het klinkt ongelofelijk maar 23 jaar na de feiten, gaat Defensie dan eindelijk deze situatie saneren. Daartoe werd door een bodemsaneringsdeskundige een volledig rapport opgesteld.

Bij evaluatie van de ernst van de bodemverontreiniging is gebleken dat er van de nieuwe bodemverontreiniging een humaan toxicologisch risico en ecotoxicologisch risico uitgaat. Tevens wordt een ernstige bedreiging vastgesteld. Er wordt een drijflaag vastgesteld. Globaal gezien kan gesteld worden dat er een ernstige bedreiging uitgaat van de  bodemverontreiniging en er een sanering noodzakelijk is. De sanering is urgent.

Na 23 jaar nietsdoen heeft die laatste zin voor mij een cynische bijsmaak.

Galgeschoor, 1 oktober 2017 – Voor wie mocht twijfelen: de olieverontreiniging op het Galgeschoor is na 23 jaar nog steeds alive and kicking, of moet ik zeggen alive en smelling?

Ondanks alle hoeraberichten en ‘we gaan het probleem aanpakken’-berichten, is de olieverontreiniging op het Galgeschoor er nog altijd. En vandaag was die prominent aanwezig: de geur van brandstoffen kwam je al vanop 30 meter tegemoet.

2018

De olieverontreiniging ziet er op de Beerweg misschien droog en verdwenen uit, doch reeds vanop de dijk komt de penetrante geur van brandstof je tegemoet. Wanneer je even de veek wegtrapt, dan zie je eronder de door aardolieproducten doorweekte grond.

2019

Volgens een artikel in Gazet van Antwerpen van 21 april 2019, zou men dan toch eindelijk beginnen aan de sanering van het lek in de NAVO-pijpleiding dat wij in 1994 ontdekten.
>> lees verder

11 mei 2019 – Met de vooruitzichten van een sanering, even een kijkje gaan nemen. Nog steeds hangt er een zweem van olieproducten.

2020

26 jaar na datum werd dan eindelijk de bodemsanering aangepakt. Noodgedwongen want zonder bodemsanering kan men geen Sigmadijk aanleggen.

Begin mei werden de werken afgerond.